تقریبا همه ما دندان پزشکان علاقه مان به کامپوزیت به خاطر زیبایی آن می باشد و هر جا که در ناحیه زیبایی (esthetic zone) نباشد را سعی می کنیم که از کامپوزیت استفاده نکنیم و به جای آن آمالگام را به کار ببریم.
کامپوزیت از اجزای مختلفی ساخته شده است که دو جزء اصلی آن یک ماتریکس و دیگری فیلر (filler) می باشند، ماتریکس یا همان ماده زمینه ای که بیس رزینی دارد و مواد دیگر در این ماده ی زمینه ای قرار دارند. فیلر هم ذرات غیر آلی (مانند silicone dioxide) ریزی و درشتی هستند که در این ماده ی زمینه ای قرار دارند. بدون ذرات فیلر، ماتریکس به راحتی دچار سایش و شرینکیج (shrinkage) شده و از بین می رود. ذرات فیلر ویژگی های زیادی را به ماتریکس می دهند از جمله:
• استحکام بیشتر
• مقاومت در برابر سایش بیشتر
• Polymerization shrinkage کمتر: یعنی اینکه هنگامی که کامپوزیت را کیور می کنیم و مونومر های آن به پلی مر تبدیل می شوند، در حین این فرآیند حجم ماده کمتر می شود و دچار لیکیج و پوسیدگی مجدد می شود. که فیلر این کاهش حجم را کمتر می کند.
• Translucency را افزایش داده و این به زیبایی هرچه بیشتر کامپوزیت کمک می کند.
• Exothermic reaction را کاهش داده و این به این معنی است که هنگام polymerization گرمای کمتری تولید می شود.
• شکنندگی کامپوزیت را کاهش می دهد.
این ذرات فیلر وقتی که در مقادیر مختلف و مواد متفاوتی به ماتریکس اضافه شوند ویژگی های متفاوتی هم به کامپوزیت می دهند و با توجه به نیازمان می توانیم ویژگی ای که بیشتر مد نظر است را تقویت کرده و به حد اعلا برسانیم. مثلا برای ناحیه زیبایی بیمار کامپوزیت با مقاومت بالا نیاز نمی باشد و translucency مهم تر است و با تغییر فیلرها می توان به این ویژگی دست یافت. یا در نواحی خلفی که در زیبایی مهم نیست و مقاومت دندان در برابر نیروهای سنگین آکلوزالی مد نظر ما است ازمقدار بیشتری از فیلرها و نیز فیلر های با اندازه درشت تر و مقاوم تر استفاده می کنیم تا کامپوزیت مان توانایی تحمل نیرو ها را داشته باشد و در واقع compressive strength آن بالا رود.
این نکته را باید عرض کنم که آزمایش های انجام شده نشان داده که در همه ویژگی های مورد نیاز برای ماده ترمیمی، کامپوزیت از آمالگام بهتر عمل می کند به جز compressive strnghth یا مقاومت در برابر نیروهای فشاری که در آمالگام بیشتر از کامپوزیت است. البته ماکزیمم نیرویی که دندان های ما در حین جویدن وارد می کنند کمتر از بیشترین مقدار compressive strenghth در کامپوزیت می باشد و این به این معنی می باشد که ما می توانیم از کامپوزیت در ترمیم دندان های خلفی نیز استفاده کنیم.
کامپوزیت دو عیب بزرگ دارد:
1- به بزاق و آب حساس است: ما باید نهایت تلاشمان را بکنیم که تا قبل از کیور کردن محل ترمیم کاملا خشک باشد و بزاق بیمار به آن برخورد نکند که این موضوع در فک پایین به خصوص دندان های خلفی آن مشکل می باشد.
2- خیلی technique sensitive است، یعنی به مهارت دندان پزشک وابسته است و اگر ما اصول و روش هایی که برای کار با کامپوزیت وجود دارد را رعایت نکنیم درمان ما با شکست مواجه می شود. حتما خیلی از ما ها با دندان هایی مواجه شدیم که قبلا با کامپوزیت ترمیم شده اند و حالا پس از مدتی زیر ترمیم دچار پوسیدگی شده، که این هم می تواند به دلیل polymerization shrinkage باشد و هم می تواند به دلیل این باشد که ما اصول را رعایت نکردیم.
ما در این جا کاپوزیت سارمکو ELS را معرفی می کنیم و پیشنهاد خرید آن را می دهیم. ویژگی های آن از قرار زیر است:
• به قلم کامپوزیت نمی چسبد و این کار را برای ما خیلی راحت می کند.
• مونومر های سمی ندارد.
• به راحتی شکل می پذیرد.
• رنگش در طولانی مدت ثابت می ماند.
• حساسیت پس از درمان برای بیمار ایجاد نمی شود.
• رادیواپک است.
• خوب پالیش می شود و بنابراین درخشش عالی ای دارد.
• ساخت شرکت سارمکو کشور سوئیس است.
• با لایت کیور پلیمریزه می شود.